Ngành Phân Tích Dữ Liệu Trong Kinh Tế – Kinh Doanh Là Gì?

Trong thời đại công nghệ 4.0, dữ liệu đã trở thành một nguồn tài nguyên quý giá cho các doanh nghiệp và tổ chức. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa tiềm năng của dữ liệu, cần có những chuyên gia phân tích dữ liệu (Data Analysts) để xử lý và phân tích dữ liệu thành thông tin hữu ích. Ngành phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh là ngành nghiên cứu và ứng dụng công nghệ thông tin để phân tích và khai thác dữ liệu, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh hiệu quả. Trong bài viết này, Swinburne Việt Nam sẽ giúp các bạn tìm hiểu thêm về ngành Phân tích dữ liệu.

Sự quan trọng của việc phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh

Việc thu thập, lưu trữ và phân tích dữ liệu đã trở thành một yếu tố quan trọng trong các hoạt động kinh doanh hiện nay. Phân tích dữ liệu giúp các doanh nghiệp:

• Hiểu rõ hơn về khách hàng và thị trường: Phân tích dữ liệu giúp các doanh nghiệp nắm bắt được xu hướng và thông tin quan trọng của thị trường, từ đó có thể tìm ra cách tiếp cận và thu hút khách hàng mới, giữ chân khách hàng hiện tại.
• Tối ưu hóa quy trình sản xuất và kinh doanh: Phân tích dữ liệu cũng giúp các doanh nghiệp tìm hiểu những điểm yếu trong quy trình sản xuất và kinh doanh, từ đó có thể đưa ra các giải pháp tối ưu hóa quy trình, tăng cường hiệu suất và giảm thiểu chi phí.
• Dự báo và đưa ra các quyết định kinh doanh: Phân tích dữ liệu cung cấp cho các doanh nghiệp những thông tin quan trọng để đưa ra các quyết định về chiến lược kinh doanh, đầu tư và phát triển sản phẩm/dịch vụ.

Do đó, ngành phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh đang trở thành một ngành hot hiện nay vì sự quan trọng của việc phân tích dữ liệu trong kinh doanh ngày càng được nhận thức rõ ràng.

Nhu cầu nhân lực của ngành Phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh

Với sự phát triển của công nghệ thông tin và các hoạt động kinh doanh, ngành phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh đang trở thành một ngành nghề hot với nhu cầu nhân lực ngày càng tăng. Theo báo cáo từ Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), đến năm 2025, sẽ có hơn 149 triệu việc làm mới được tạo ra liên quan đến phân tích dữ liệu và trí tuệ nhân tạo.

Tuy nhiên, để trở thành một chuyên viên phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh, cần có những kỹ năng vượt trội và kiến thức chuyên sâu để đáp ứng yêu cầu của các doanh nghiệp.

6 kỹ năng cần thiết để trở thành chuyên viên Phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh

1. Kiến thức về kinh tế – kinh doanh

Để phân tích dữ liệu trong lĩnh vực kinh tế – kinh doanh, chuyên viên cần phải có một nền tảng kiến thức về các khái niệm kinh tế cơ bản. Những khái niệm này là những cốt lõi của kinh tế và giúp cho các chuyên viên có thể hiểu được quy trình sản xuất, tiêu thụ, giá cả, chính sách kinh tế và nhiều khía cạnh khác của hoạt động kinh doanh.

Ví dụ, sản xuất là quá trình tạo ra hàng hoá và dịch vụ từ nguyên liệu và tài nguyên khác. Chuyên viên cần hiểu được quá trình sản xuất và các yếu tố ảnh hưởng đến việc sản xuất, như chi phí, năng suất và công nghệ. Tiêu thụ là quá trình sử dụng hàng hóa và dịch vụ bởi khách hàng. Chuyên viên cần hiểu được về khả năng mua hàng, sự ưu tiên và sở thích của khách hàng và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến việc tiêu thụ.

Giá cả là một khái niệm quan trọng trong kinh tế. Chuyên viên cần hiểu được cách tính giá cả, các yếu tố ảnh hưởng đến giá cả và cách giá cả có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và thị trường. Chính sách kinh tế là những quyết định của chính phủ liên quan đến kinh tế, như thuế, lãi suất và các chương trình khuyến khích đầu tư. Chuyên viên cần hiểu được về các chính sách kinh tế và cách chúng có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và thị trường.

2. Kỹ năng lập trình và xử lý dữ liệu

Chuyên viên phân tích dữ liệu (Data Analyst) là một trong những nghề hot hiện nay, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học dữ liệu và trí tuệ nhân tạo. Nhiệm vụ chính của chuyên viên phân tích dữ liệu là thu thập, xử lý và phân tích các dữ liệu từ các nguồn khác nhau để tìm ra thông tin hữu ích và đưa ra những quyết định kinh doanh hiệu quả.

Để có thể thực hiện nhiệm vụ này, chuyên viên phân tích dữ liệu cần phải có kiến thức về lập trình và sử dụng các phần mềm xử lý dữ liệu như R, Python, SQL, Excel, v.v… Các phần mềm này đều có tính năng giúp người dùng thu thập, lọc và phân tích dữ liệu một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Lập trình là một trong những kỹ năng quan trọng nhất của chuyên viên phân tích dữ liệu. Bằng cách sử dụng các ngôn ngữ lập trình như R, Python, chuyên viên phân tích dữ liệu có thể tự động hoá quá trình xử lý dữ liệu và tạo ra các công cụ phân tích dữ liệu linh hoạt và mạnh mẽ.

SQL là một trong những phần mềm được sử dụng phổ biến để truy xuất và xử lý các cơ sở dữ liệu quan hệ. Chuyên viên phân tích dữ liệu cần phải có kiến thức về SQL để có thể tìm kiếm, lọc và sắp xếp dữ liệu một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Excel là một trong những phần mềm được sử dụng rộng rãi trong công việc phân tích dữ liệu. Với Excel, chuyên viên phân tích dữ liệu có thể thực hiện các công việc như thu thập dữ liệu, phân tích dữ liệu và tạo ra báo cáo phân tích dữ liệu một cách nhanh chóng và đơn giản.

Ngoài các phần mềm trên, chuyên viên phân tích dữ liệu cũng cần phải có kiến thức về các phương pháp phân tích dữ liệu và các kỹ thuật xử lý dữ liệu như data mining, machine learning, k-means clustering, regression analysis, v.v… để có thể áp dụng chúng vào công việc phân tích dữ liệu của mình.

3. Kỹ năng thống kê và phân tích dữ liệu

Chuyên viên phân tích dữ liệu là người có nhiệm vụ phân tích các tập dữ liệu để tìm ra thông tin hữu ích và đưa ra quyết định. Khi phân tích dữ liệu, chuyên viên cần hiểu rõ các kiến thức cơ bản về thống kê và các phương pháp phân tích dữ liệu khác như phân tích hồi quy, phân tích chuỗi thời gian, phân tích đa biến, vv.

Thống kê là khoa học về việc thu thập, phân tích và diễn giải dữ liệu. Chuyên viên phân tích dữ liệu cần phải hiểu được các khái niệm cơ bản của thống kê như: mean, median, mode, standard deviation, variance, correlation coefficient, confidence interval, hypothesis testing, và probability distribution. Những kiến thức này sẽ giúp chuyên viên phân tích dữ liệu hiểu được cách tính toán và diễn giải các số liệu trong tập dữ liệu, từ đó đưa ra các kết luận và quyết định hợp lý.

Ngoài các kiến thức về thống kê, chuyên viên phân tích dữ liệu còn cần phải nắm vững các phương pháp phân tích dữ liệu khác như phân tích hồi quy, phân tích chuỗi thời gian, phân tích đa biến, v.v. Phân tích hồi quy là phương pháp để dự đoán giá trị của một biến dựa trên các biến khác có liên quan. Chuyên viên phân tích dữ liệu cần hiểu được các khái niệm như: hệ số hồi quy, R-squared, t-test, F-test, và ANOVA để ứng dụng phương pháp này vào phân tích dữ liệu.

Phân tích chuỗi thời gian là phương pháp để phân tích các biến số theo thời gian. Chuyên viên phân tích dữ liệu cần phải nắm vững các khái niệm như: trend, seasonality, stationary, autocorrelation, và ARIMA để có thể phân tích các chuỗi thời gian trong tập dữ liệu.

Phân tích đa biến là phương pháp để phân tích sự tương quan giữa hai hay nhiều biến trong tập dữ liệu. Chuyên viên phân tích dữ liệu cần hiểu rõ các khái niệm về ma trận hiệp phương sai, PCA, và clustering để phân tích dữ liệu đa biến.

4. Kỹ năng trực quan hóa dữ liệu

Chuyên viên phân tích dữ liệu có vai trò rất quan trọng trong các doanh nghiệp và tổ chức hiện nay. Với sự phát triển của công nghệ số và việc thu thập dữ liệu ngày càng tăng, các chuyên gia này cần phải biết sử dụng những công cụ trực quan hóa dữ liệu như biểu đồ, đồ thị, bản đồ, v.v. để giúp người sử dụng dễ hiểu và tìm ra thông tin quan trọng.

Trực quan hóa dữ liệu là một kỹ thuật phổ biến được sử dụng trong phân tích dữ liệu. Nó giúp chuyên viên dữ liệu hiểu một cách rõ ràng và nhanh chóng về một tập dữ liệu bằng cách biểu diễn nó dưới dạng biểu đồ, đồ thị hoặc bản đồ. Các công cụ này giúp người sử dụng dễ dàng nhìn thấy và hiểu được mối liên hệ giữa các phần tử dữ liệu khác nhau, từ đó tìm ra thông tin quan trọng và đưa ra quyết định đúng đắn.

Ngoài ra, chuyên viên phân tích dữ liệu còn có thể sử dụng đồ thị để hiển thị mối liên hệ giữa các biến khác nhau, ví dụ như mối quan hệ giữa lượng truy cập trang web và số lượt đăng ký mới. Điều này giúp cho người sử dụng dễ dàng nhận ra mối tương quan giữa các biến này và đưa ra các quyết định phù hợp.

5. Kỹ năng giao tiếp

Một người phân tích dữ liệu không chỉ cần có kiến thức chuyên môn về phân tích dữ liệu mà còn cần có kỹ năng giao tiếp tốt để có thể trình bày kết quả phân tích dữ liệu một cách rõ ràng và dễ hiểu cho mọi người trong doanh nghiệp.

Kỹ năng giao tiếp tốt cho phép người phân tích dữ liệu có thể diễn đạt ý tưởng và kết quả phân tích dữ liệu của họ một cách dễ hiểu, rõ ràng và thuyết phục. Những kỹ năng này có thể bao gồm:

• Kỹ năng lắng nghe: Người phân tích dữ liệu cần có khả năng lắng nghe và hiểu ý kiến của những người khác trong doanh nghiệp để có thể giải thích kết quả phân tích dữ liệu một cách chính xác và thuyết phục hơn.
• Kỹ năng trình bày: Người phân tích dữ liệu cần có khả năng trình bày kết quả phân tích dữ liệu của họ một cách rõ ràng, súc tích và hấp dẫn, đồng thời sử dụng các công cụ trực quan để giúp mọi người hiểu được thông tin.
• Kỹ năng tương tác: Người phân tích dữ liệu cần có khả năng tương tác với những người khác trong doanh nghiệp để tìm hiểu về nhu cầu và mong muốn của họ, đồng thời trao đổi ý tưởng và thông tin.
• Kỹ năng giải thích: Người phân tích dữ liệu cần có khả năng giải thích kết quả phân tích dữ liệu của họ một cách đơn giản, dễ hiểu và logic để người nghe có thể hiểu được ý nghĩa và ứng dụng của kết quả phân tích đó.
• Kỹ năng thuyết phục: Người phân tích dữ liệu cần có khả năng thuyết phục những người khác trong doanh nghiệp về ý tưởng hoặc kết quả phân tích dữ liệu của họ, đồng thời xây dựng được mối quan hệ tin cậy với những người này.

6. Tư duy phân tích và giải quyết vấn đề

Chuyên viên phân tích dữ liệu là một vị trí rất quan trọng trong doanh nghiệp hiện đại. Với sự phát triển của công nghệ thông tin và số hóa, dữ liệu đã trở thành nguồn tài nguyên quý giá để giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định và chiến lược kinh doanh chính xác hơn.

Để có thể làm việc hiệu quả và đem lại giá trị cho doanh nghiệp, chuyên viên phân tích dữ liệu cần phải có khả năng tư duy phân tích và giải quyết vấn đề. Tư duy phân tích là khả năng suy luận và đưa ra các kết luận logic từ những dữ liệu được thu thập. Chuyên viên phân tích dữ liệu cần phải có khả năng phân tích và đánh giá dữ liệu một cách tỉ mỉ, từ đó tìm ra những thông tin quan trọng và đưa ra những giải pháp hiệu quả.

Ngoài ra, chuyên viên phân tích dữ liệu còn cần phải có khả năng giải quyết vấn đề. Đây là kỹ năng rất quan trọng trong công việc của chuyên viên phân tích dữ liệu, bởi vì khi làm việc với dữ liệu, sẽ có rất nhiều thử thách và khó khăn phải đối mặt. Chuyên viên phân tích dữ liệu cần phải có khả năng tìm ra các vấn đề và giải quyết chúng một cách hiệu quả để đưa ra những giải pháp tốt nhất cho doanh nghiệp.

Học ngành Phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh ra làm gì?

Ngành phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh là một ngành nghề được đánh giá cao vì tính ứng dụng thực tiễn cao và tiềm năng phát triển lớn. Sau khi tốt nghiệp ngành này, sinh viên có thể làm việc ở các vị trí như:

• Data Analyst: Chuyên phân tích dữ liệu và đưa ra các giải pháp kinh doanh cho các tổ chức, doanh nghiệp.
• Business Analyst: Chuyên đánh giá và phân tích mô hình kinh doanh của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các giải pháp tối ưu hóa hoạt động kinh doanh.
• Market Researcher: Tổ chức và thực hiện các cuộc khảo sát, nghiên cứu về thị trường, sản phẩm/dịch vụ để giúp doanh nghiệp có quyết định kinh doanh chính xác.

Ngoài ra, sinh viên tốt nghiệp ngành Phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh cũng có cơ hội làm việc trong các lĩnh vực như tài chính, bất động sản, y tế, giáo dục, v.v…

Sinh viên tốt nghiệp ngành Phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh làm việc ở đâu?

Các doanh nghiệp và tổ chức có nhu cầu về phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh ngày càng tăng, do đó cũng tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho sinh viên tốt nghiệp ngành này. Các khả năng việc làm bao gồm:

• Công ty phân tích dữ liệu: Đây là những công ty chuyên cung cấp dịch vụ phân tích dữ liệu cho các doanh nghiệp khác.
• Các tổ chức tài chính: Các tổ chức tài chính như ngân hàng, công ty chứng khoán cần chuyên viên phân tích dữ liệu để đưa ra các quyết định kinh doanh chính xác.
• Doanh nghiệp sản xuất và thương mại: Các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất và thương mại cũng cần chuyên viên phân tích dữ liệu để tối ưu hoạt động kinh doanh.
• Các tổ chức nghiên cứu thị trường: Các tổ chức nghiên cứu thị trường cũng có nhu cầu tuyển dụng chuyên viên phân tích dữ liệu để giúp họ đưa ra các dự báo và định hướng thị trường chính xác.
• Các tổ chức phi chính phủ: Các tổ chức phi chính phủ như tổ chức từ thiện, các tổ chức của Liên Hợp Quốc cũng có nhu cầu tuyển dụng chuyên viên phân tích dữ liệu để đánh giá hiệu quả của các chương trình và dự án.

> Xem thêm: Ngành Phân tích dữ liệu trong marketing là gì? Mô tả công việc ngành Phân tích dữ liệu trong marketing

Kết Luận

Tổng kết lại, ngành phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh là một ngành nghề có tính ứng dụng cao và tiềm năng phát triển lớn. Những kỹ năng và kiến thức cần thiết để trở thành chuyên viên phân tích dữ liệu trong kinh tế – kinh doanh cũng rất đa dạng. Sinh viên tốt nghiệp ngành này có rất nhiều cơ hội việc làm với mức lương hấp dẫn.